ضرب المثل شماره (3): شده حکایت روباه و مرغ های قاضی

در یکی از روستاها، گرگ و روباهی با یکدیگر زندگی می کردند. این دو حیوان علاوه بر این که با یکدیگر دوست بودند برای این که مشکلی با هم در حین شکار و خوردن غذا پیدا نکنند بین خودشان کارها را تقسیم کرده بودند. بنابراین روباه به خاطر تیزهوشی اش مسئول پیدا کردن شکار شده بود و گرگ هم به خاطر زور زیاد و چنگال و دندان تیزش مسئولیت اصلی شکار را به عهده گرفته بود، که در نهایت با هم می نشستند و حیوان بیچاره ای را که شکار کرده بودند را می خوردند.

 ضرب المثل شماره (2): کف گیرش به ته دیگ خورده

در روزگاران قدیم، مرد ثروتمند و خیری زندگی می کرد که همیشه دربِ خانه اش را برای فقرای شهر باز می گذاشت. این مرد نیکوکار هر روز ظهر در خانه دیگ بزرگی پلو و خورش می پخت و به فقرا می داد. مردم بینوا و گرسنه هم گاهاً از مسافت های دور و نزدیک می آمدند تا از غذایی که او می داد، بخورند. آشپز باشی او کف گیر به دست برای مردم غذا می کشید و توی ظرف آنها می ریخت.

ضرب المثل شماره (1): حرف حق را باید زیر لحاف گفت

در ایام قدیم پادشاه مزدور و مستبدی در یک اقلیمی زندگی می کرد. این پادشاه با آن که خیلی جدی بود اما علاقه خیلی زیادی به بازی شطرنج داشت. به همین خاطر در همه مهمانی ها به خاطر او اغلب بساط شطرنج بر پا بود.

شاه با همه شطرنج بازهای حرفه ای بازی می کرد و آن ها را شکست می داد و به همین خاطر همیشه در این بازی احساس غرور می کرد و به خودش افتخار می کرد. البته اصل قضیه چیز دیگری بود؛ شاه گرچه شطرنج را خیلی دوست داشت اما  شطرنج باز مبتدی ای بود.

ریشه ضرب المثل قبا سفید، قبا سفید است

در روزگاران قدیم، در روستایی دو برادر زندگی می‌کردند. آن‌ها هر دو مجرد بودند تا اینکه تصمیم گرفتند برای خود همسری انتخاب کنند. جشن عروسی آن‌ها در یک شب برگذار شد و هر دو در خانه‌ای که بزرگ شده بودند مستقر شدند و زندگی مشترکشان را شروع کردند. برادران اخلاق و منش بسیار خوبی داشتند و در کار و حرفه‌ی خود موفق و باهوش بودند، اما همسرانشان چشم دیدن همدیگر را نداشتند و مدام با هم بد رفتاری می‌کردند.

ریشه ضرب المثل رطب خورده منع رطب چون کند؟

روزی زنی دست پسرش را می‌گیرد و با حالتی گریان و ناراحت برای دیدن پیامبراکرم (ص) روانه‌ی مسجد می‌شود. هنگامی که وارد مسجد می‌شود حضرت را مشغول عبادت می‌بیند. کمی منتظر می‌ماند تا نماز و عبادت ایشان به اتمام برسد. همین که عبادت حضرت محمد (ص) به پایان رسید مردم حاضر در مسجد، برای راهنمایی و سوالاتی که داشتند نزد ایشان رفتند. آن زن هم به همراه پسرش نزدیک پیامبر اکرم نشست و زمانی که نوبتش رسید با چشمانی گریان به حضرت گفت:

کوتاه، ضربه‌زننده و مؤثر؛ این‌ها سه ویژگی جملات و عباراتی به نام ضرب المثل است. زبان و ادبیات فارسی، بخشی از شیرینی و روانی‌اش را مدیون همین ضرب‌المثل‌هاست که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.

استفاده از ضرب‌المثل کمک می‌کند به جای این‌که منظورمان را در چند جمله بیان کنیم، خیلی کوتاه و مؤثر، مفهوم مد نظرمان را به طرف مقابل انتقال دهیم. ضرب‌المثل‌ها انواع مختلفی دارند؛ بعضی‌هایشان یک بیت یا مصرع از یک شعر هستند؛ تعدادی از آن‌ها هم عبارت یا بخشی از یک جمله است؛ مانند «گربه را دم حجله کشتن». به بهانه حضور یک کودک شش ساله در برنامه عصر جدید که تعداد زیادی از ضرب‌المثل‌های فارسی را آموخته بود، در ادامه بیشتر از ضرب‌المثل‌ها می‌خوانید.

ضرب المثل های حرص و طمع

 ضرب المثل حرص و طمع

ضرب المثل پا به دریا بگذاره دریا خشک می شود

 معنی ضرب المثل پا به دریا بگذاره دریا خشک می شود

معنی ضرب المثل اگه بگه ماست سفیده من میگم سیاهه

با یک من عسل هم نمیشه خوردش کنایه از چیست؟

۱- یعنی انقدر بداخلاق و تندمزاج است که اصلا نمی شود نزدیکش شد.

۲- کنایه از اوج تندخویی فرد است؛ یعنی اخلاق این شخص مانند زهر، تلخ و کشنده است و عسل با آن همه شیرینی اش حریف تلخی او نیست!

هر کس بر اثر حادثه ای حالت خشم و غضب فوق العاده به او دست دهد به قسمی که چهره پر چین و جبین پر آژنگ کند ؛ چنین کس را اصطلاحاً برج زهر مار می گویند . لکن در استعمال آن باید الفاظ تشبیه مانند چون و همچون و امثال آن بکار رود تا افاده معنی کند .

گر چه این عبارت ریشه نجومی دارد نه تاریخی ، ولی در هر حال باید ریشه آن به دست آید تا معلوم گردد علت تسمیه و نامگذاری آن چیست و چگونه یک اصطلاح نجومی به صورت ضرب المثل در آمده است .

داستان ضرب المثل مرغش یک پا دارد

داستان ضرب المثل شتر دیدی ندیدی

داستان ضرب المثل کشک چی پشم چی - داستان آموزنده و طنز

 نمناک

داستان ضرب المثل دل که پاک است زبان بی باک است

روزی روزگاری در شهری خوش آب وهوا مرد ساده دلی می زیست که هیچگاه در کارهایش سیاست و نیرنگ وجود نداشت. او مغازه ای در شهر داشت و قیمت تمامی اجناسش منصفانه بود، از همین رو کاسبان دیگر به او اعتراض می کردند و می گفتند که سادگی و بی سیاستی در کار او کار ما را نیز خراب کرده است.

داستان دوم ضرب المثل فلفل نبین چه ریزه بشکن ببین چه تیزه

روزی روزگاری گاوی مغرور در مزرعه ای زیبا و پر از صیفی جات زندگی می کرد. آقای گاو هر روز روی صیفی جات راه می رفت و باعث خرد شدن و از بین رفتن آنها می شد.

صیفی جات مزرعه که از دست گاو عاصی شده بودند، تصمیم گرفتند راه حلی برای فراری دادن او پیدا کنند.

هندوانه، کدوتنبل، کلم، بادمجان و فلفل آماده مبارزه با گاو شدند، ابتدا هندوانه که دارای جثه بزرگ و سنگینی بود، مبارزه با گاو را آغاز کرد و خیلی سریع روی سر گاو پرید اما گاو با شاخ های خود هندوانه را به سمت دیگری پرت کرد.

معنی، کاربرد و داستان ضرب المثل فلفل نبین چه ریزه بشکن ببین چه تیزه

 نمناک

داستان اول ضرب المثل فلفل نبین چه ریزه بشکن ببین چه تیزه

در دشتی زیبا موش کوچکی به نام فلفلی زندگی می کرد، فلفلی قبل از سرد شدن هوا برای خود لانه ای ساخت تا زمستان را در لانه اش بگذراند. روزی برای یافتن غذا به بیرون از لانه رفت و پس از مدتی بازگشت اما دید گاوی بزرگ روی لانه او به خواب رفته است، فلفلی که بسیار نگران آسیب رسیدن به لانه اش بود، گاو بزرگ را بیدار کرد و به او گفت:

آقا گاوه میشه لطفا یه کم اونطرف تر بخوابی آخه دقیقا رو خونه من خوابیدی و می ترسم که خونه ام خراب بشه.گاو که به جثه بزرگ خود می نازید، از حرف موشی کوچک ناراحت شد و با خود گفت:

چه معنی میده یه موش کوچولو بهم دستور بده.پس به فلفلی گفت:

نخیر نمیشه، میدونی من کی هستم؟ میدونی من چقدر قوی هستم؟ حالا برو سراغ کارت و بذار استراحت کنم. اصلا برو لونه ات رو جای دیگه بساز.فلفلی از زورگویی گاو ناراحت شد اما چند بار دیگر از او خواهش کرد اما گوش آقای گاو شنوای این حرف ها نبود.ناگهان فلفلی فکری به ذهنش رسید و با خود گفت باید حتما از حقم دفاع کنم و یک درس درست و حسابی به گاو بدجنس بدهم تا دیگر کسی را به خاطر ریزبودنش اذیت نکند.موش کوچک داستان ما روی گوش گاو پرید و گاز محکمی از گوشش آقا گاوه گرفت. گاو بلند شد و شروع کرد به تکان دادن سرش. اما موش روی زمین پرید و در سوراخی پنهان شد و گاو نتوانست کاری انجام دهد.

گاو دوباره خوابید، این بار فلفلی سراغ دم آقا گاوه رفت و دمش را گاز گرفت و قبل از اینکه گاو بتواند او را بگیرد به بالای درخت رفت.

گاو در حالی که بسیار عصبی بود و زیر لب می گفت :فلفل نبین چه ریزه، بشکن ببین چه تیزه. با این قد و قواره فسقلی اش چه جوری حریف من شد، از جایش بلند شد تا در جای دیگری بخوابد.

تاریخ پیدایش امثال و حکم به مدت ها پیش بر می گردد چنانچه از قدیم الایام جملات و ماجراهایی وجود داشتد که بخاطر یک اتفاق بازگو می شدند و ربطی به این اتفاقی که افتاده بود داشته است،تا پیش از این تاریخچه ضرب المثل هایی راکه با عنوانی رواج داشته اند بررسی می کردیم اما در این مطلب قصد داریم خوده ضرب المثل را ریشه یابی کنیم و ببینیم تاریخچه ضرب المثل چیست.

ماجرای ضرب المثل خدا شری بدهد که خیر ما در آن باشد

مورد استفاده:

به افراد طمعکاری گفته می شود که به هر طریقی دنبال سود بیشتری هستند.

چرا می گویند جوجه را آخر پاییز می شمارند؟

ما ایرانیان در رجزخوانی های خود ضرب المثل جوجه را آخر پاییز می شمارند را به زبان می آوریم اما چرا جوجه را آخر پاییز می شمارند.

پاییز فصل دشواری در زندگی جوجه ها است، جوجه ها در فصل بهار از تخم بیرون می آیند و مراحل رشد را به خوبی سپری می کنند اما با فرا رسیدن فصل پاییز به دلایل گوناگون بسیاری از جوجه ها از بین می روند و تعدادی از آنها باقی می مانند، به همین خاطر می گویند جوجه را آخر پاییز می شمارند.

در گذشته بخشی از اقتصاد خانوار از طریق دامپروری و داشتن مرغ تامین می شد بنابراین حفظ تکثیر طیور برای خانواده ها از اهمیت بالایی برخوردار بود و تلاش برای زنده ماندن جوجه ها همیشه از سوی بانوان خانه دنبال می شد. در فصل پاییز و خصوصا ماه آذر سرماهای سخت باعث تلف شدن طیور خانوارها می شد.

داستان ضرب المثل دزد باش و مرد باش

کاربرد ضرب المثل دزد باش و مرد باش:

ضرب المثل دزد باش و مرد باش کنایه از اشخاصی است که اگر کار اشتباهی انجام می‌دهند اما اصول انسانیت و جوانمردی را زیر پا نمی‌گذارند.

ضرب المثل های آلمانی

ضرب المثل های آلمانی

اگه هفت تا دختر کور داشته باشه یکساعته شوهر میده

معنی ضرب المثل اگه هفت تا دختر کور داشته باشه، یکساعته شوهر میده!

از سویی بسیاری از حرف ها را نمیتونیم به طور رک و مستقیم بزنیم ، ضرب المثل ها سبب می شود که بتوانیم به آسانی با استفاده از دو پهلو حرف زدن حرف خودمان را بزنیم.

ضرب المثل درباره شانس واقبال

با دیدن و شنیدن چنین رویدادها خیلی از مردم می گویند: «خوش شانس بوده اند! چه می شود کرد؟»، «خدا خواسته به آن ها داده، نخواسته به ما نداده!» یا «امان از وقتی که بخواهد بیاید و وای بر وقتی که نخواهد بیاید!» واز این قبیل حرفها و ضرب المثل ها که ما در اینجا به تعدادی ضرب المثل درباره شانس و اقبال اشاره می کنیم.

قند و پند ( ضرب المثل ها و حکایات قدیمی ) دهه هفتاد

عسل آباد قسمت ۵ براساس ضرب المثل های کردی

با اون زبون خوشت، با پول زیادت، یا با راه نزدیکت “

معنی ضرب المثل ” با یک من عسل هم نمیشه خوردش “

همه چیز درباره معنی و مفهوم ضرب المثل با یک من عسل هم نمیشه خوردش

در این پست با معنی و مفهوم این ضرب المثل ایرانی و قدیمی آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.

با یک من عسل هم نمیشه خوردش کنایه از چیست؟

۱- یعنی انقدر بداخلاق و تندمزاج است که اصلا نمی شود نزدیکش شد.

۲- کنایه از اوج تندخویی فرد است؛ یعنی اخلاق این شخص مانند زهر، تلخ و کشنده است و عسل با آن همه شیرینی اش حریف تلخی او نیست!

۳- وقتی چیزی خیلی تلخ باشد، هرچقدر شکر و عسل قاطی آن کنی، مزه تلخش از بین نمی رود. فقط عسل را حیف کرده ایم! حالا کسی که تندخو و بداخلاق است، به آن خوراکی تلخ و بدمزه تشبیهش کرده اند که هرچقدر با رفتارهای خوب و سخنان شیرین بخواهی او را نرم و مهربان کنی، تاثیری در ذات او نخواهد داشت.

♦ چنان که مثل معروفی در این باره هست که می گوید:

ذات بد نیکو نگردد چون که بنیادش بد است!

در واقع، بداخلاقی ها و صفات زشت انسان اگر درمان نشوند، روز به روز مانند درخت ریشه دار، تمام وجودش را فرا می گیرند و هرچه سن شخص بالاتر می رود، این ریشه های بداخلاقی در وجودش گسترده می شود و درمانش سخت تر!

ضرب المثل های نیکی و احسان

احسان و نیکی به مردم از جمله ابزاری است که نزدیکی به خدا را سرعت می بخشد، مانع نزول بلا و موجب برطرف شدن سختی ها و مشکلات می شود، و از همه مهم تر محبوبیت در پیش گاه خداوند متعال را که منشأ رحمت های بی کران او است به ارمغان می آورد.

 

منبع : فعله گری، مرضیه، قصه ها و مثل های ایرانی

هر کسی اگر نیکی کند پیش از این که نیکی او به دیگری برسد به خود او می رسد. احسان و نیکی کردن به مردم و اطرافیان امری پسندیده است. ضرب المثل های احسان و نیکی به شرح ذیل است.

_ دیگران کاشتند و ما خوردیم، ما می کاریم دیگران بخورند.

_ آن کس که نکو کرد و بدی دید، کدام است؟

_ دستِ بِدِه، می ستاند.

_ سیب مردم، بِهْ عوض دارد.

_ چو استاده ای، دست افتاده گیر.

_ تو نیکی می کن و در دجله انداز.
که ایزد در بیابانت دهد باز. (سعدی)

_ با خلق خدای کن نکویی. (سعدی)

_ رنج مشو، راحت رنجور باش. (نظامی)

_ یار شو خلق را و یاری بین. (اوحدی)

_ مروت نباشد بدی با کسی.

-کز او نیکویی دیده باشی بسی.

ضرب المثل های قرانی

ضرب المثلهای نادرست، محسن قرائتی،

ضرب المثل زیبای لقمان را حکمت آموختن

ضرب المثل های قرانی

 «وَلا تَجْعَلْ یدَکَ مَغْلُولَةً إلی عُنُقِکَ وَلا تَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ،

وهرگز دستت را برگردنت زنجیر مکن «و ترک انفاق و بخشش مکن» و بیش از حدّ «نیز» دست خودرا مگشا.» «سوره ي اسراء، آیه ي 29»

اندازه نگه دار که اندازه نکوست.